«ԹԱՏՐՈՆԸ ՉՎԵՐՋԱՑՈՂ ՏՈՆ ՊԻՏԻ ԼԻՆԻ»

-Գեղարվեստական ղեկավարի խնդիրը Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնում ժամանակին բուռն քննարկումներից հետո, կարծես թե, առերևույթ պասիվ փուլ է մտել, սակայն թատրոնի դերասանները պատեհ բոլոր առիթներն օգտագործում են՝ բարձրաձայնելու, թե իրենք «անտեր են մնացել»: Ի վերջո, այս թնջուկը ի՞նչ լուծում է ստանալու:
-Երբ հասունանա պահը, հարցը կլուծվի,- մեզ հետ զրույցում ասաց մշակույթի նախարար ՀԱՍՄԻԿ ՊՈՂՈՍՅԱՆԸ։
-Այսի՞նքն:
-Երբ նույն դերասաններին հարցնում ես՝ ո՞ւմ են իրենց գեղղեկավար տեսնում, որևէ մեկը որևէ բան չի պատասխանում: Ի՞նչ է նշանակում «անտեր»: Ամեն ներկայացում իր ռեժիսորն ունի, այդ թվում նաև` Վահե Շահվերդյանը, այսինքն, ամեն ռեժիսոր իր ներկայացմանը տիրություն է անում, որ խաղացանկը նորմալ հունով գնա:
-ՈՒրեմն ինչո՞վ է պայմանավորված «չհանդարտվող» դժգոհությունների շարանը:
-Իրենք էդպես են սովոր: Դժգոհությունը ո՞րն է:
-Օրինակ, Ազատ Գասպարյանը եթերից խիստ նեղսրտած հայտարարեց, թե շատ վատ է, որ իրենք գեղղեկավար չունեն, անտեր են մնացել։
-Երբ իրենց դերերը պակասում են, ներկայացումներում քիչ մասնակցություն են ունենում, ու գալիս են նոր, երիտասարդ դերասաններ, նրանք, բնականաբար, դժգոհում են: Իսկ նորմա՞լ է, որ տարիներ շարունակ բոլոր պրեմիերաներում նույն դերասանն է խաղում: Կարծում եմ՝ ոչ: Ի վերջո, ո՞րն է գեղղեկավարի առավելությունը ներկայացման ռեժիսորի համեմատ:
-Որպես նախարար, այս իրավիճակը խնդրահարույց չե՞ք համարում:
-Խնդիրն այն է, որ այդ անհատը չկա: Այսօր ես չեմ տեսնում այն ձևավորված անհատին, որը կարող է գեղարվեստական ղեկավար լինել: Սակայն սա ոչ մի խնդիր չի ստեղծում թատրոնի գոյատևման համար: Տեսեք` ինչ է կատարվում աշխարհում, օրինակ` «Տագանկայում»: Խնդիրը հենց այնպես հո չի՞ առաջանում:
-Փաստորեն, բնակա՞ն է, որ Մայր թատրոնը գեղղեկավար կարող է և չունենալ:
-Իսկ որտե՞ղ է գրված, որ պիտի անպայման ունենա: Ո՞ր երկրի մոդելն ենք վերցնում: Կարծում եմ՝ կարող է և այդպես լինել: Այս ամենում ինձ ավելի շատ դուր չի գալիս այն, որ ամեն բան ինքնանպատակ ենք դարձնում: Այսինքն, բովանդակությունը մեզ չի հետաքրքրում, այնպես, ինչպես ժամանակին թատրոնից վտարվեցին բավականին վառ անհատականություններ: Ես էլ հարց եմ տալիս՝ ինչո՞ւ նրանք վտարվեցին: Ամեն փուլ իր խնդիրները, հաջողությունները, դժվարություններն է բերում: Եկել էր ժամանակը, որ թատրոնում պիտի փոփոխություններ լինեին: Այս շրջանն անսովոր է, բայց սա միայն գեղարվեստական ղեկավարի խնդիրը չէ: Այսօր լուրջ մտահոգվելու հարց է դրամատուրգիայի բացակայությունը, որովհետև ընտրություն չկա: Տասնվեց պետական թատրոն ունենք, եթե այդքան վատ է վիճակը, ինչպե՞ս են նոր թատերական խմբեր ձևավորվում: Բոլորի պարագայում կա մեկ խնդիր՝ ազգային դրամատուրգիայի բացակայությունը: Երբ Պերճ Զեյթունցյանը զանգահարում է ու ասում, որ նոր պիես ունի, միանգամից մտածում ես, թե այն պիտի բեմադրվի Մայր թատրոնում: Սակայն ո՞րն է հաջորդելու դրան: Մեկ այլ խնդիր է ընդհանուր կադրային պատրաստվածությունը, որովհետև թատրոնի կայացման համար այլ անհրաժեշտ տարրեր էլ կան: Եթե առաջ թատրոնը ռեժիսորի, դերասանի ու նկարիչ-ձևավորողի հանրագումար էր, այսօր թատրոնը կարիք ունի բազմաթիվ այլ մասնագիտությունների, որոնք մեզանում դեռ ձևավորված չեն, քանի որ համապատասխան կրթություն Հայաստանը չի ապահովում: Կադրերին ուղարկում ենք դուրս, մի հինգ տարի սպասում ենք, որ վերադառնան: Վերջին հաշվով, այս թատրոնում առանց գեղղեկավարի ստեղծվեց առնվազն չորս լուրջ ներկայացում: Այլ հարց է՝ որը ինչքանով կայացավ։ Եթե թատրոնը դարձավ սովորական, տոնական վիճակից դուրս է գալիս: Իսկ թատրոնը չվերջացող տոն պիտի լինի, չդադարի զարմացնելուց, այնինչ մենք ցանկանում ենք սովորական լինել:
Զրույցը՝ Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Մեկնաբանություններ